ĐOÀN THANH LIÊM - Luật Sư
.... Nói chung, thì
cuốn sách này chứa đựng khá nhiều chứng từ khả tín về những sự việc, mà chính
bản thân tác giả đã trải qua, đã đích thân chứng kiến như là một nạn nhân,
nhiều hơn là một người bàng quan ngoại cuộc, vô tư. Cụ thể như là các vụ đấu tố
địa chủ trong chiến dịch Cải cách Ruộng đất hồi giữa thập niên 1950 tại làng
quê của gia đình tác giả ở tỉnh Hà Tĩnh thuộc Liên khu IV, phía bắc vĩ tuyến
17. Cả người cha và mẹ của tác giả đều bị đưa ra đấu tố và bị cầm tù trong hoàn
cảnh rất tàn bạo, khắc nghiệt.
Những chuyện đau thương như thế tại một vùng nông thôn ở Hà
Tĩnh đều được mô tả với giọng văn bình tĩnh, khách quan mà trung thực, thì càng
có sức lôi cuốn và thuyết phục đối với số đông độc giả muốn tìm hiểu sự thực
trong giai đoạn lịch sử đen tối ảm đạm này tại miền Bắc Việt nam hồi thập niên
1950-60.
Nhờ sự bố trí khôn khéo và cương quyết của người cha, mà cả
gia đình đã trốn thoát được sang bên quốc gia láng giềng là nước Lào, rồi cuối
cùng vào đầu thập niên 1960, thì tới định cư được tại miền Nam Việt nam. Nơi
đây, tác giả đã có cơ hội tiếp tục việc học tập lên tới bậc Đại học và đã tham
gia sinh hoạt khá sôi nổi trong các lãnh vực văn hóa xã hội và giáo dục.
Vào cuối thập niên 1960, thì giới học sinh sinh viên miền
Nam tham gia sinh hoạt chính trị xã hội rất sôi nổi, trong đó có một bộ phận
rất năng nổ do cộng sản tổ chức giật dây, nên đã diễn ra nhiều cuộc trực diện
đối đầu căng thẳng với cơ quan anh ninh, nhiều khi đưa đến chuyện bạo động. Tác
giả vừa là sinh viên, vừa là giáo sư dậy học tại các trường trung học, nên đã
bị lôi cuốn vào trong cơn lốc xoáy của lớp thanh niên trẻ của đô thị giữa một
tình huống chiến tranh đang mỗi ngày càng leo thang tàn khốc.
Tiếp sau đó, tác giả gia nhập hàng ngũ quân đội theo tiếng
gọi Tổng động viên đối với các thanh niên còn ở dưới tuổi 33. Và với lập trường
quốc gia vững chắc, được trui rèn qua bao nhiêu năm sống trong lòng chế độ cộng
sản ở quê nhà tại Hà Tĩnh, viên sĩ quan trẻ tuổi này đã phân biệt thật rõ ràng
được những thủ đoạn thâm độc, tinh vi khôn khéo của các tổ chức ngoại vi của
cộng sản, được ngụy trang dưới chiêu bài đấu tranh cho tự do dân chủ, hòa giải
hòa hợp nhằm tiến tới hòa bình, với sự chủ động của giới lãnh đạo chóp bu ở
Hanoi. Nhờ vậy mà anh đã không để cho mình bị biến thành quân cờ bung xung cho
phía Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt nam, như một số người nhẹ dạ
khác đã từng bị ngả theo.
Nhưng phần chứng từ quan trọng với đầy đủ chi tiết ngộ
nghĩnh “bi hài” nhất, lại là những đoạn viết về tình hình sinh hoạt của các tù
nhân trong các “trại cải tạo” dành riêng cho giới sĩ quan và viên chức của Việt
nam Cộng hòa bị bắt đi “trình diện học tập” kể từ sau ngày 30 Tháng Tư 1975 oan
nghiệt đau thương đó.
Các mẩu chuyện mô tả ở phần này rất là sinh động, đôi khi
hóm hỉnh, nhưng chủ yếu là rất trung thực trong cố gắng tường thuật những chi
tiết rất đáng ghi nhớ trong cách đối xử của “cán bộ quản giáo coi tù” đối với
“các học viên” là “tù nhân, phạm nhân”. Cũng như tác phong của một thiểu số
những “học viên vì quá hèn nhát, nên đã tiếp tay với lũ cai tù để mà hành hạ,
phản bội anh em đồng cảnh ngộ với mình”.
Tác giả rất bình tĩnh, nương nhẹ chứ không có giọng điệu
khắt khe hận thù gì đối với những con người yếu đuối hèn nhát này. Tuy vậy, các
chứng từ rải rác trong khắp cuốn sách đều phù hợp với các tài liệu về tù nhân
chính trị vốn được coi là có giá trị khả tín rất cao, mà đã được công chúng
biết đến từ nhiều năm qua.
Vắn tắt lại, dù đây chưa phải là một tài liệu lịch sử được
biên soạn theo phương pháp nghiêm ngặt của khoa sử học, thì cuốn sách “Nửa Thế
kỷ Việt nam” của tác giả Song Nhị rõ rệt là một đóng góp rất giá trị cho những
ai muốn tìm hiểu về cái thời đại nhiễu nhương của dân tộc chúng ta trong suốt nửa
thế kỷ qua. Tác giả vừa là một chứng nhân và cũng là một nạn nhân của cái nền
độc tài chuyên chế tệ hại nhất trong lịch sử 4000 năm của đất nước ta vậy. Nên
đã viết ra những chứng từ rất chính xác và chân thực.
Có thể nói trong đại gia đình dân tộc Việt Nam chúng ta, thì
phải có đến hàng chục triệu người vừa là nạn nhân bất hạnh, vừa phải đích thân
chứng kiến những cảnh man rợ tàn bạo do người cộng sản gây ra, trong suốt trên
60 năm qua tại quê hương đất nước ta. Nhưng ít có người đã trung thực và bình
tĩnh kể lại chi tiết những chuyện đau thương khổ ải, đọa đày mà rất ư là tàn tệ
độc ác, như tác giả Song Nhị đã ghi lại trong cuốn sách quý giá này.
Người viết xin được ghi nơi đây lời cảm ơn chân thành đến
với tác giả vì đã cống hiến cho bạn đọc một tác phẩm biên soạn rất công phu,
gọn gàng chu đáo, mà lại hết sức trung thực như vậy.
Về phương diện hình thức văn học, tác giả đã sử dụng một bút
pháp “Bút ký - Tự truyện” khá nhẹ nhàng, bình thản để chuyên chở đến người đọc
những điều tai nghe mắt thấy, những nỗi nhục nhằn vất vả của một tù nhân, cùng
với những cảm nghĩ chân thực đầy tính nhân đạo khoan dung của mình, ngay cả đối
với kẻ đã hành hạ áp chế tập thể những tù nhân như mình. Thái độ cao khiết như
thế có thể gọi là “Can trường trong chiến bại”, là một từ ngữ đã được dùng như
là một nhan đề cho cuốn sách của một vị sĩ quan thuộc binh chủng Hải quân vừa
xuất bản vài ba năm gần đây vậy./
California, Tháng Ba 2010
[Trang Văn Học Nghệ Thuật Việt Nam Thời Báo 13.3.2010]
No comments:
Post a Comment